Żółw stepowy

Żółw stepowy to gatunek żółwia lądowego, który jest najczęściej spotykany w hodowli domowej w Polsce. Żółw stepowy jest stosunkowo łatwy w hodowli, posiada owalną skorupę barwy oliwkowozielonej z ciemniejszymi plamami na każdej tarczce. Strona grzbietowa jest znacznie spłaszczona, a strona brzuszna jest albo płaska albo wklęsła w przypadku osobników męskich. Cechą charakterystyczną, która ułatwia rozróżnienie żółwi wśród innych gatunków jest występowanie czterech pazurów na wszystkich kończynach, ta cecha występuje tylko w przypadku żółw stepowych. Dorosłe osobniki dorastają do 20cm przy czym samce są zazwyczaj dużo mniejsze od samic. Taką wielkość żółwie stepowe osiągają ok. 20 roku życia. Dyformizm płciowy jest słabo wyróżniony i sprowadza się do różnego kształtu ogona. Samice w okresie rozrodu składają od kilku do kilkunastu owalnych jaj.

Gatunek ten zamieszkuje suche i skaliste tereny porośnięte skąpą roślinnością. Zwykle są to tereny stepów środkowoazjatyckich. Gatunek często spotykany jest w Iranie, Afganistanie, Pakistanie, a także w Indiach. Na tych terenach bujna roślinność występuje tylko wiosną. Wyjątkowo gorące okresy i zimy przeżywa w wygrzebanych przez siebie norach. W norach panuje stosunkowo duża wilgotność i wahania temperatury nie są tak dotkliwe.

W diecie żółwi stepowych przeważa pokarm pochodzenia roślinnego. Odżywiają sie okresowo dostępną roślinnością łąkową. Unikają natomiast traw. Żółwie stepowe nie powinny jest owoców ani warzyw, należy zbierać dla nich różne gatunki roślin z terenów pozbawionych spalin. Żółwiom nie należy podawać pokarmów obfitych w białko ponieważ w naturalnych warunkach nie mają dostępu do tego typu pokarmu i może to powodować u nich wiele chorób.

Żółwie stepowe aktywne są głównie na wiosnę po okresie hibernacji, wtedy przystępują do szukania pokarmu i partnera do godów. W gorące lato żółwie zapadają w sen letni zwany estywacją, która może przerodzić się w sen zimowy.

Żółw grecki

Żółwie te są stosunkowo łatwe w hodowli. Żółwie greckie występują w suchych i silnie nasłonecznionych, z roślinnością trawiastą i niskimi drzewami, typowe stepy. Występują głównie na Półwyspie Bałkańskim i Apenińskim oraz na terenie Francji, Hiszpanii, a także Turcji. Samce tego gatunku, jak często w przypadku żółwi są mniejsze od samic i osiągają do 25cm długości karapaksu, samice są nieco większe. Masa ciała dorosłych żółwi dochodzi do 1kg. Żółwie greckie posiadają mocno wysklepiony karapaks barwy oliwkowo brązowej. Nogi zakończone są 5 prostymi pazurami, chociaż zdarzają się też osobniki, które mają zredukowane tylne palce do 3. Skóra żółwia ma barwę szarą lub jasnooliwkową bez plamek.

Żółwie greckie prowadzą wybitnie dzienny tryb życia i jest to gatunek typowo lądowy. W okresie letnich upałów ukrywa się w ziemnych kryjówkach, które często sam kopie. Gdy temperatura spada szybko zapada w sen.

Samica raz do roku składa od 3 do 8 jaj w wygrzebanej przez siebie jamie.

Hodowla w warunkach domowych

Żółw grecki jest gatunkiem wybitnie roślinożernym. Jedyne mięso jakie zjada to małe bezkręgowce razem z pokarmem roślinnym. Zwykle przez przypadek. Dieta gada hodowanego w warunkach domowych powinna być jak najbardziej zbliżona do tego co żółw może znaleźć w warunkach naturalnych. Dieta żółwia powinna być uboga w cukier, białko i tłuszcze. W domowej hodowli jego dieta powinna obfitować w większości w rośliny naturalnie występujące na łące. W sporadycznych przypadkach można podawać warzywa, jednak nie należy robić tego często. Owoce i warzywa są zbyt kaloryczne i moczopędne co może niekorzystnie wpłynąć na stan zdrowia żółwia. Wbrew powszechnej opinii nie należy podawać żółwiom sałaty, szpinaku ani kapusty, gdyż posiadają niebezpieczne dla zdrowia żółwia szczawiany, mimo, że są chętnie zjadane przez żółwie. Trochę tak jak w przypadku ludzi fastfoody.

Terrarium dla żółwia greckiego powinno mieć długość przynajmniej 8 raz dłuższą od długości jego pancerza. Właściwie czym większe terrarium tym lepsze. W terrarium żółw grecki powinien posiadać jedno miejsce dużo cieplejsze od reszty terenu, o temperaturze na poziomie 35-40 stopni. W tym miejscu żółw będzie mógł się wygrzewać. W innych częściach terrarium należy utrzymywać temperaturę na poziomie ok. 24 stopni. W terrarium dla żółwia greckiego powinny znaleźć się różne kryjówki, w których żółw będzie mógł zasnąć i schować się jeśli będzie czuł się zagrożony. Do tego celu można wykorzystać stare gliniane doniczki lub wydrążone korzenie. W terrarium powinien znajdować się pojemnik do karmienia i mały basenik z wodą. Basenik powinien być na tyle duży żeby żółw mógł wejść do niego i na tyle płytki żeby mógł swobodnie w nim stanąć bez obawy o utonięcie. Niezbędnym wyposażeniem akwarium jest także oświetlenie, zarówno światła dziennego jak i emitująca promieniowanie UV-B, która jest niezbędna do wytwarzania witaminy D. W terrarium należy zrezygnować z roślin.

Żółw czerwonolicy

Żółw czerwonolicy – gatunek żółwia ozdobnego z rodziny żółwi błotnych. Występuje głównie w Ameryce Północnej i Środkowej, a także w północnej części Ameryki Południowej. W Polsce pojawia się jako gatunek inwazyjny na skutek wypuszczania na wolność tego gatunku przez osoby trzymające je w terrariach domowych. Ze względu na dobre zdolności aklimatyzacyjne stanowi zagrożenie dla rodzimego gatunku żółwia błotnego. Obecnie jest najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem żółwia wodno-błotnego na świecie. Występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. W Europie potrafi przezimować nawet najgorsze zimny. W Polsce występuje w większości zbiorników wodnych w pobliżu dużych miast i niewykluczone, że jego populacja przekracza już populację żółwi błotnych. Młode żółwiki masowo były sprowadzane z Ameryki do Europy, często kupowane pod wpływem impulsu. Młode słodkie żółwiki niestety szybko rosną i przestają być tak atrakcyjne, często też przerastają nasze możliwości i nie możemy im zapewnić odpowiednich warunków do rozwoju dlatego też często lekkomyślni hodowcy wypuszczają takie żółwie do okolicznych zbiorników wodnych, które stanowią ogromną konkurencję dla rodzimego gatunku.

Żółw czerwonolicy posiada owalny i mocno spłaszczony karapaks barwy oliwkowo zielonej. U młodszych żółwi pancerz ma kolor od żółto zielonego aż do ciemnozielonego. Po bokach głowy żółw posiada czerwone paski stąd jego nazwa. Żółwie czerwonolice są świetnymi pływakami głównie za sprawą połączenia palców u kończyn za pomocą błony pławnej. Samce są zazwyczaj mniejsze od samic ale posiadają dłuższe ogony i pazury. Rozmiary dorosłych żółwi mogą bardzo się wahać chociażby ze względu na płeć, zdarzały się osobniki wyjątkowo małe nawet i 12cm ale także i takie których wielkość dochodziła do 30cm. Żółw czerwonolicy występuje głównie w większych zbiornikach ze stojącą wodą. Pokarmem młodych osobników w przeważającej części jest pokarm zwierzęcy. Wraz z wiekiem większość osobników staje się roślinożerna. Jak uzupełnienie swojej diety żółwie czerwonolice nie stronią od wodnych owadów, ślimaków czy ryb. Żółwie czerwonolice zimują tak samo jak żółwie błotne zagrzebane w mule na dnie zbiorników wodnych. W porze aktywności żółwi przy dobrej pogodzie lubią wygrzewać się w promieniach słońca. Gody żółwi odbywają się wczesną wiosną zaraz po wybudzeniu ze snu, samica składa w dołka zwilżonego moczem nawet do 20 jaj od 2 do 3 razy w sezonie. Młode wylęgają się zwykle po ok. 2mc między lipcem, a wrześniem. Jeśli wylęg nastąpi późną jesienią, młode mogą pozostać w gnieździe przez całą zimę i wychodzą z niego dopiero na wiosnę.

W warunkach domowych żółwiom czerwonolicym należy zapewnić odpowiednie warunki jak najbardziej przypominające te normalne. Dlatego też w skład diety żółwi czerwonolicych powinny wchodzi produkty podobne do tych, które żółw może spotkać na wolności. Podstawę diety powinny stanowić rośliny wodne oraz mniejsze wodne zwierzęta. Żółwiom czerwonolicym nie powinno podawać się mięsa ssaków i ptaków oraz warzyw czy owoców ponieważ zazwyczaj tego rodzaju pokarm nie jest dostępny dla tych zwierząt i może niekorzystnie wpłynąć na ich zdrowie. Żółwie powinny być trzymane w dużych akwariach, właściwie czym większy zbiornik tym lepszy. Minimalne wymiary to długość: 5*długość karapaksu żółwia, szerokość: 3*długość karapaksu żółwia, wysokość: jak największa, ważne, żeby poziom wody w akwarium wynosił minimum 1,5 razy długość karapaksu żółwia. Należy zapewnić żółwiom odpowiednio wydajny system filtracyjny ponieważ woda szybko się brudzi. Do wyposażenia akwarium należy włączyć także niewielką wyspę, na którą żółw będzie mógł w razie potrzeby wyjść i odpocząć wygrzewając się w promieniach żarówki grzewczej. W akwarium powinna być także świetlówka emitująca promienie UVB. W letnie dni żółw powinien jak najczęściej korzystać z promieni słonecznych. Należy pamiętać aby zapewnić mu także zacienione miejsce w którym będzie mógł się ukryć przed zbyt mocnymi promieniami słońca. Miejsce powinno być także osłonięte od wiatru ponieważ żółw może się przeziębić.

Rozmnażanie żółwi czerwonolicych jest stosunkowo proste. Płeć młodych żółwi jest właściwie nierozpoznawalna jednak już zwykle po 2-3 latach można ją rozpoznać. U samców tego gatunku trzy środkowe pazury przednich łap są dużo dłuższe od pozostałych pazurów. Różnica w budowie ciała tkwi także w ogonie. W przypadku samców ogon jest trochę dłuższy i grubszy.

Żółw błotny

 Żółw błotny jest gatunkiem typowo drapieżnym, który poluje na swoje ofiary pod wodą. Jego pokarmem są głównie wodne owady oraz ich lary ale także nie pogardzi ślimakami, żabami czy nawet małymi rybami. Żółw błotny nie stroni także od padliny.

Karapaks żółwia błotnego charakteryzuje się barwą oliwkowo-brązową, pokryty jest regularnymi, gładkimi tarczami. U samców środkowa część plastronu jest nieco wklęsła. Kończyny oraz głowa pokryte są licznymi małymi, żółtymi plamkami chociaż można spotkać także osobniki, które są pozbawione tych plamek. Długość karapaksu żółwia błotnego rzadko przekracza 20cm, a masa ich ciała dochodzi do 1kg.

Żółw błotny jest gatunkiem naturalnie występującym w południowej i środkowej Europie ale także w zachodniej Azji czy północno-zachodniej Afryce.  W Polsce żółw błotny występuje wyspowo, można spotkać go w Poleskim Parku Narodowym, Borach Tucholskich, a także w Puszczy Augustowskiej oraz w kilku innych parkach czy rezerwatach. Żółw błotny jest jedynym naturalnie występującym gatunkiem żółwia w Polsce. W naturalnym środowisku może przeżyć nawet ponad 100 lat. Głównym środowiskiem życia żółwia błotnego są niziny, jest to gatunek, którego naturalnym środowiskiem jest woda, jedynie samice w okresie rozrodu muszą opuścić wodę w celu złożenia jaj. Zazwyczaj zamieszkują mocno zarośnięte jeziorka, bagna czy trudno dostępne starorzecza. Może je spotkać także w wolno płynących rzekach z obfitą roślinnością. Żółwie błotne większość czasu spędzają pod wodą gdzie żyją i polują, jednak co jakiś czas muszą się wynurzyć aby zaczerpnąć świeżego powietrza. Żółwie mogą pozostawać pod wodą nawet przez całą godzinę, ponieważ dopiero po tym czasie kończy im się powietrze zgromadzone w płucach. Żółw błotny jest doskonałym nurkiem, posiada świetny wzrok, jest gatunkiem bardzo płochliwym dlatego trudno go spotkać. Jeśli nie jest niepokojony, szczególnie w ciepłe letnie dni lubi wygrzewać się na słońcu. Zimną zwykle zapada w sen zimowy i leży zagrzebany w mule na dnie zbiornika wodnego. Zwykle przesypia około 5 miesięcy i rozpoczyna swoją aktywność między kwietniem, a majem w zależności od warunków atmosferycznych.

Gody żółwi błotnych zaczynają się zaraz po ich przebudzeniu ze snu zimowego, a jaja składane są przez samicę na lądzie, na przełomie maja i czerwca. Zdarza się, że szukając odpowiedniego miejsca na gniazdo żółwica odejdzie od swojego zbiornika o 5km. Kiedy odnajdzie odpowiednio nasłonecznione i suche miejsce, tylnymi łapami wykopuje niewielki dołek w którym składa przeciętnie od 6 do 16 jaj. Po złożeniu jaj samica przysypuje dołek starannie ziemią i wraca do macierzystego zbiornika. Młode żółwie wylęgają się zazwyczaj w sierpniu, a w rejonach zimniejszych nawet i na wiosnę przyszłego roku. Początkowo młode żółwie są małe i bezbronne. Posiadają miękki pancerz, który nie zabezpieczy ich przed drapieżnikami. Zwykle pancerz twardnieje po ok. 6 latach, a już rok później żółwie gotowe są do rozrodu.

Gatunek ten został objęty ścisłą ochroną już w 1935 roku ze względu na jego bardzo rzadkie występowanie. Żółw błotny został wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt z kategorią zagrożenia EN czyli jako gatunek zagrożony wyginięciem. Warto także wspomnieć, że obowiązuję zakaz fotografowania, filmowania i obserwacji, żółwi błotnych w sposób, który mógłby powodować ich niepokojenie lub straszenie. W Polsce istnieje program ochrony żółw błotnych, ochroną objęte są miejsce składania jaj przez żółwie oraz przenoszenie jaj z gniazd do inkubatora w celu zabezpieczenia lęgu.